#هرروزیک_مفهوم

market-corroborated inputs
ورودی‌های تأییدشده توسط بازار

در چارچوب استاندارد حسابداری شماره ۴۲، ورودی‌های تأییدشده توسط بازار به داده‌ها یا اطلاعاتی اطلاق می‌شود که مستقیماً از بازار استخراج نشده‌اند، اما با داده‌های قابل مشاهده بازار سنجیده، هم‌سنج شده یا از نظر منطقی تأییدپذیرند. این ورودی‌ها ممکن است در ابتدا از منابع داخلی یا برآوردهای مدیریتی ناشی شده باشند، اما هنگامی که بتوان آن‌ها را با شواهد و روندهای بازار تطبیق داد، اعتبار و قابلیت اتکای بالاتری می‌یابند.

ویژگی‌های کلیدی

• منشأ ممکن است داخلی باشد: اما در صورتی که داده‌ها با داده‌های بازار سازگار و قابل تطبیق باشند، به‌عنوان ورودی تأییدشده توسط بازار تلقی می‌شوند.
• تأیید توسط شواهد بیرونی: از جمله داده‌های منتشرشده توسط منابع مستقل، معاملات مشابه، نرخ‌های بهره رایج یا تحلیل‌های کارشناسی بازار.
• کاربرد اصلی در سطح ۲ یا سطح ۳: این ورودی‌ها معمولاً در شرایطی به‌کار می‌روند که ورودی‌های سطح ۱ در دسترس نیستند، اما تلاش شده ورودی‌ها تا حد امکان به واقعیت‌های بازار نزدیک باشند.

نمونه‌های عملی

1. تحلیل نرخ تنزیل داخلی بر مبنای نرخ بهره بازار:
   اگر واحد تجاری نرخ تنزیل خاصی برای پروژه‌ای تعیین کند، و این نرخ با نرخ‌های بهره جاری در بازار یا نرخ بازده مورد انتظار مشارکت‌کنندگان بازار تطابق داشته باشد، این ورودی می‌تواند «تأییدشده توسط بازار» تلقی شود.
2. برآورد هزینه جایگزینی یک دارایی غیرمالی:
   فرض کنیم یک شرکت ارزش منصفانه تجهیزات خود را با استفاده از هزینه بازسازی برآورد کرده است. اگر این هزینه با قیمت‌های بازار تجهیزات مشابه از شرکت‌های دیگر یا منابع قیمت‌گذاری مستقل تطبیق داشته باشد، این ورودی تأییدشده توسط بازار است.
3. فرضیات مدیریتی درباره نرخ رشد آتی درآمد در یک مدل DCF:
   اگر این نرخ رشد با میانگین نرخ رشد صنعت یا تحلیل‌های منتشرشده توسط مؤسسات تحقیقاتی هم‌خوان باشد، آن‌گاه فرضیه مذکور نیز در رده‌ی ورودی‌های تأییدشده توسط بازار قرار می‌گیرد.

تفاوت با سایر ورودی‌ها

• در مقابل ورودی‌های سطح ۳ که صرفاً مبتنی بر قضاوت مدیریتی هستند، ورودی‌های تأییدشده توسط بازار تلاش می‌کنند با واقعیت‌های بیرونی هماهنگ باشند.
• اگرچه همچنان ممکن است این ورودی‌ها نیازمند تعدیل، برآورد یا مدل‌سازی باشند، ولی هم‌سنجی با بازار، اتکاپذیری آن‌ها را بالا می‌برد.

الزامات افشا

طبق استاندارد حسابداری شماره ۴۲، واحدهای تجاری موظف‌اند در موارد استفاده از ورودی‌های تأییدشده توسط بازار:

• منابعی که برای تأیید آن ورودی به‌کار رفته را مشخص کنند؛
• دلایل منطقی تطبیق‌پذیری با بازار را مستند کنند؛
• در صورت اختلاف بین ورودی داخلی و داده‌های بازار، توضیح قانع‌کننده ارائه دهند.

چالش‌ها

• خطر استفاده نادرست از منابع غیرمستند: صرف ادعای “تأییدپذیری توسط بازار” کافی نیست؛ لازم است مستندات معتبر وجود داشته باشد.
• نوسانات بازار در ایران: در شرایطی مانند تورم بالا، تحریم، یا نبود بازار فعال، ارزیابی صحت ورودی‌ها با داده‌های بازار ممکن است دشوار باشد.
• وجود چندین نرخ یا داده متناقض: در برخی موارد، بازارهای مختلف (مثلاً نرخ ارز آزاد، نیما، سنا) داده‌هایی ارائه می‌دهند که هم‌سنجی آن‌ها با ورودی داخلی نیازمند قضاوت حرفه‌ای پیچیده است.

جمع‌بندی

ورودی‌های تأییدشده توسط بازار، پلی میان قضاوت‌های داخلی و داده‌های قابل مشاهده بازار هستند. آن‌ها به افزایش اتکا به برآوردهای ارزش منصفانه کمک کرده و مسئولیت واحد تجاری را در زمینه شفافیت و مستندسازی تقویت می‌کنند. استفاده صحیح از این ورودی‌ها، مستلزم شناخت دقیق بازار، دسترسی به منابع معتبر، و به‌کارگیری قضاوت حرفه‌ای حسابداری است.

این مفهوم بخشی از چارچوب استاندارد شماره ۴۲ است و در روزهای آینده، سایر اجزاء آن با همین سبک تحلیلی از طریق سایت و شبکه‌های اجتماعی انجمن حسابداران خبره ایران منتشر خواهند شد.
گردآوری، ترجمه و تدوین:
دکتر سید محمد باقرآبادی
انجمن حسابداران خبره ایران
نوآوری در اندیشه، پیشرو در عمل